De afgelopen week begon nog met relatief zacht weer, maar in de loop van de week werd het kouder. In het weekend was het licht winters met overdag veel zon en in de nacht enkele graden vorst. Er stond in het weekend maar weinig wind.
In Los Angeles, Californië, ontstonden vanaf 7 januari 2025 twee grote natuurbranden: de Palisades- en Eaton-natuurbranden. Deze branden verspreidden zich de week erna extreem snel in een dichtbevolkt gebied waardoor ze tot één van de meest verwoestende natuurbranden in de regio behoren. Klimaatverandering heeft het risico op dergelijke branden vergroot. Dat blijkt uit onderzoek van World Weather Attribution (WWA), een internationaal team van wetenschappers waar het KNMI deel van uitmaakt.
Risico op natuurbranden
Het risico op natuurbranden is in die regio het grootst van juli tot september doordat de natuur verdroogt door de hoge temperaturen en droge lucht. Natuurbranden komen hier van nature voor en sommige soorten hebben zelfs branden nodig om te overleven.
De huidige branden vallen op door de snelheid waarmee het vuur zich verspreidde vanwege de droge en sterke Santa Ana-winden. De harde wind maakte ook de bestrijding van de branden erg lastig. De Santa Ana-winden komen voor in de koelere maanden van oktober tot maart. Meestal eindigt het brandseizoen als na de zomer de eerste neerslag ergens in de maanden oktober tot december valt. Maar nu is er sinds mei 2024 bijna geen regen meer gevallen. Grassen en struiken waren daardoor nog steeds droog en zeer brandbaar in januari. Bovendien was de natuur flink gegroeid in de natte voorgaande winters, en dat leverde daardoor veel brandstof op in de afgelopen droge periode.
Wat maakte deze natuurbranden zo verwoestend?
Allereest natuurlijk het feit dat het vuur zich verspreidde door een dichtbevolkt gebied maakte deze branden tot een ramp. Daarnaast speelde ook klimaatverandering een rol. Met WWA bestudeerden we verschillende factoren die voor heftiger branden kunnen zorgen:
1. Het droge seizoen loopt door klimaatverandering tegenwoordig zo'n 23 dagen langer door, het duurt langer voordat de eerste winterregens vallen. Daardoor gaat droogte meer overlappen met het optreden van de sterke sint Ana-winden die natuurbranden sterk aanwakkeren.
2. Het had nauwelijks geregend in de maanden voor de brand waardoor de natuur sterk verdroogd was. We vonden sterke aanwijzingen dat de kans op weinig regen in die maanden is toegenomen door klimaatverandering.
3. De Fire Weather Index is een maat die aangeeft hoe brandgevaarlijk het weer is. De index is gebaseerd op de temperatuur, vochtigheid, windsnelheid en neerslag in de voorgaande weken en dagen. Voorafgaande aan de branden was de index erg hoog en in de studie vonden we aanwijzingen dat zo'n hoge index nu vaker voorkomt door klimaatverandering.
4. Uit waarnemingen blijkt dat het typische weerpatroon dat de Santa-Ana winden aanwakkert tegenwoordig vaker voorkomt. Het is nog onduidelijk of deze trend zal doorzetten.
Wat deze attributie-studie lastig maakte is dat het een klein gebied betreft, met complexe weersomstandigheden en grote variaties in neerslag. Modellen kunnen deze niet altijd even goed beschrijven, en daarom zijn we voorzichtig met onze uitspraken voor iedere bovenstaande factor afzonderlijk. Verschillende factoren wijzen echter wel op een grotere kans op natuurbranden door klimaatverandering. Omdat ze in dezelfde richting wijzen en ook voor de toekomst een verhoging van de kans aangeven, vertrouwen we de richting van de trend wel en concluderen we met WWA dat klimaatverandering de kans op natuurbranden heeft vergroot.
Betere bescherming tegen natuurbranden
De natuurbranden lieten ook zien dat de waterinfrastructuur niet voldoende was om zulke grootschalige branden te bestrijden. De crisis benadrukt daarmee de noodzaak om te investeren in watervoorzieningen die beter bestand zijn tegen en ingericht zijn op het bestrijden van zulke natuurbranden om toekomstige natuurbranden beter aan te kunnen pakken.
KNMI-klimaatbericht door Sjoukje Philip
Het was maandag een droge dag met zonnige perioden. Er stond een krachtige wind uit het zuiden, die zachte lucht aanvoerde. In de middag werd de maximum temperatuur van 11 graden bereikt. Over het etmaal viel 9 mm regen.
Overdag was het dinsdag lange tijd droog met veel bewolking en een stevige wind. Later in de middag en aan het begin van de avond regende het enige tijd. Het werd 9 graden. Over het etmaal viel 2,8 mm.
Na de regen in de nacht bleef het woensdag overdag droog en vooral in de middag brak af en toe de zon door. Het werd ruim 8 graden. Over het etmaal; viel 5 mm regen.
In de nacht en vroege ochtend viel er donderdag enige lichte regen. Daarna werd het droog en in de middag brak af en toe de zon door. Het werd 7 graden. Over het etmaal viel 1,2 mm regen.
De laatste dag van januari bleef het vrijdag droog met zon en wolken. Het werd 6 graden. In de nacht bleef de temperatuur net iets boven nul.
Zaterdag begon de dag met mist en het was koud. Het vroor 2 graden. Overdag brak de zon goed door en het werd bijna 5 graden. Het bleef droog.
Na 3 graden vorst in de nacht scheen de zon zondag volop. Het waaide nauwelijks. In de middag werd het dankzij de zon ruim 3 graden.
De weerspreuk van de week:
Schijnt ’t morgenrood U tegen,
dreigt februaar met regen!
Minimum | Maximum | ||||
Datum | 2025 | 2024 | 2025 | 2024 | |
---|---|---|---|---|---|
MA 27-01 | 3.7 | 2.3 | 11.2 | 7.3 | |
DI 28-01 | 6.9 | -0.7 | 9.2 | 7.8 | |
WO 29-01 | 6.2 | 2.9 | 8.8 | 10.6 | |
DO 30-01 | 4.7 | 7.2 | 7.8 | 11.0 | |
VR 31-01 | 0.1 | 5.6 | 6.3 | 8.1 | |
ZA 01-02 | -2.2 | 3.7 | 4.9 | 9.4 | |
ZO 02-02 | -3.0 | 4.5 | 3.6 | 9.1 |
Datum | 2025 | 2024 |
---|---|---|
MA 27-01 | 9.0 | 0.0 |
DI 28-01 | 2.8 | 0.0 |
WO 29-01 | 5.2 | 0.0 |
DO 30-01 | 1.2 | 0.4 |
VR 31-01 | 0.0 | 0.0 |
ZA 01-02 | 0.0 | 5.8 |
ZO 02-02 | 0.0 | 0.0 |