Weerman Leen de Koning

Weerman Leen de Koning

Nieuwerkerk a/d IJssel

Loading

KOUDE NACHTEN

De afgelopen week was bijzonder, want landelijk gezien kwam het tijdens de IJsheiligen iedere nacht tot vorst of tot vorst aan de grond. Het bleef de hele week droog. De temperatuur was lange tijd onder het langjarig gemiddelde.

We hebben momenteel zeer koude meinachten. In de nacht van woensdag op donderdag werd het -3,0 graden boven de Drentse zandgronden en dat is zelfs een evenaring van het decaderecord. Aankomende nacht wordt het nog iets kouder.

Al drie nachten op rij was er sprake van lichte vorst op meerdere plaatsen in Nederland. In de nacht naar donderdag werd het zelfs -3,0 graden op vliegveld Eelde, in het noorden van Drenthe. Dat is een evenaring van het record voor de tweede decade van de mei, de periode van 11 t/m 20 mei. Het record werd eerder gevestigd op 16 mei 1909.

Het is uitzonderlijk dat het half mei nog zo koud wordt. Een enkele keer nog lichte vorst gebeurt wel vaker, zeker in de eerste dagen van mei, maar na IJsheiligen (11 t/m 14 mei) is vorst nog zeer zelden waargenomen. Vandaar dat IJsheiligen in de volksmond ook wel het einde van het vorstseizoen markeert.

Vorig jaar bracht precies deze dagen in mei ook al koude nachten: op 11, 12 en 13 mei werd lichte vorst gemeten op enkele plaatsen in het land. Zo koud als dit jaar was het echter niet, op 13 mei 2019 werd het -1,9 graden in het Gelderse Hupsel.

In de nacht naar vrijdag mogelijk nog iets kouder

Naar alle waarschijnlijkheid gaat de aankomende nacht nog een fractie kouder verlopen dan afgelopen nacht. Dat komt doordat de lucht nog iets droger is geworden en de stapelwolken minder groot uitgroeien, zodat ze ook sneller zijn verdwenen. Bovendien valt de wind al in de loop van de avond vrijwel helemaal weg.

Op de koudste plaatsen wordt een minimumtemperatuur van -3 of zelfs -4 graden verwacht. Op uitgebreide schaal gaat het licht vriezen, als gemiddelde waarde in het binnenland kan worden gerekend op -1 of -2 graden. Alleen in de kustgebieden blijft het kwik wat hoger, tussen 1 en 4 graden boven nul.

Aanvoer van koude en droge lucht

Al enkele dagen wordt koude en relatief droge lucht aangevoerd uit het noorden. We hebben deze stroming vanwege een hogedrukgebied dat zich dicht bij of boven de Britse Eilanden bevindt. Tegelijkertijd is de luchtdruk momenteel laag in Scandinavië.

Naast dat de lucht al koud is, bevat de lucht ook relatief weinig waterdamp. Hoe minder waterdamp zich in de lucht bevindt, des te sterker kan de lucht 's nachts afkoelen. Overdag kan het ook weer flink opwarmen na zo'n koude nacht. Een extreem voorbeeld van sterke opwarming en afkoeling in droge lucht zien we vaak in woestijngebieden: daar kan het overdag 40 graden zijn, maar 's nachts afkoelen naar 15 graden.

Dankzij de droge lucht heeft bewolking ook de neiging om op te lossen. Overdag is de zon nu krachtig genoeg dat er, ondanks de droge lucht, veel stapelwolken ontstaan en zelfs wat kleine buitjes. Na zonsondergang lossen die echter weer snel op. Zo is er 's nachts dus een heldere hemel, waardoor het aardoppervlak optimaal zijn warmte verliest richting het heelal. (weerplaza donderdag 14-5-2020)

De week begon maandag met een wisselende hoeveelheid aan bewolking en opvallend de krachtige tot harde wind, die hier en daar voor enige schade zorgde in de natuur. Het was een koude dag met een maximum temperatuur van precies 13 graden.

Er stond dinsdag een koude wind. Er waren zonnige perioden, maar soms ook dreigende luchten. Het bleef droog. Het werd tijdelijk 14 graden.

In de ochtend viel er woensdag een lichte bui, maar de rest van de dag bleef het droog. Er was af en toe veel bewolking, maar de zon brak ook af en toe door. Het werd bijna 13 graden.

De nacht van woensdag op donderdag verliep koud en landelijk gezien was het de koudste 14e mei sinds begin 1901. Overdag wisselend bewolkt en droog. Het werd ruim 13 graden.

Vrijdag waren er zonnige perioden en in de middag werd het tijdelijk 16 graden. De minimum temperatuur daalde naar 2 graden.

Het was zaterdag wisselend bewolkt, maar van tijd tot tijd brak de zon door, maar er waren ook enkele perioden, dat de bewolking de overhand kreeg. Het werd heel even 17 graden. Veelal was het enkele graden kouder.

Zondag waren er flinke zonnige perioden en het was erg helder. Tijdelijk liep de temperatuur op naar 21 graden.

De weerspreuk van de week:

Na half mei,

is de vorst voorbij!

Week 20 temperatuur (°C)

Minimum   Maximum
Datum 2020 2019   2020 2019
MA 11-05 6.9 6.1   13.0 15.8
DI 12-05 3.5 5.1   14.2 15.7
WO 13-05 4.0 4.3   12.9 17.0
DO 14-05 2.7 6.4   13.9 16.4
VR 15-05 2.7 7.1   16.6 18.9
ZA 16-05 6.1 8.0   17.1 18.1
ZO 17-05 6.6 9.9   21.6 16.8

Week 20 neerslag (mm)

Datum 2020 2019
MA 11-05 0.0 0.0
DI 12-05 0.0 0.0
WO 13-05 0.0 0.0
DO 14-05 0.0 0.0
VR 15-05 0.0 0.0
ZA 16-05 0.0 0.0
ZO 17-05 0.0 0.0