Weerman Leen de Koning

Weerman Leen de Koning

Nieuwerkerk a/d IJssel

Loading

VEEL NEERSLAG

De afgelopen week was het af en toe weer erg nat. Vrijdag viel er in onze regio enige natte sneeuw, maar het was vooral weer veel regen. In de nacht naar zaterdag vroor het 2 graden en overdag bleef de temperatuur net onder het vriespunt. Zondag was er veel bewolking en het bleef droog. Het werd na -2 graden in de nacht overdag +2 graden.

Niet eerder werd in begin januari zo weinig zee-ijs waargenomen rondom Antarctica (waar het nu zomer is) als dit jaar. Dat hebben wetenschappers van het Amerikaanse National Snow and Ice Data Center (NSIDC) door middel van satellietbeelden vastgesteld. Het zee-ijsoppervlak was ongeveer de grootte van de staat Texas (ruim zestien keer Nederland) minder dan in het vorige recordjaar (2018). Deze daling past in de neergaande trend die in 2016 lijkt te zijn ingezet.

Satellieten meten een afname in zee-ijsbedekking

Dankzij satellieten kunnen we sinds 1979 het zee-ijs rond Antarctica goed volgen. Nam het zee-ijsoppervlak in december aanvankelijk nog licht toe, sinds 2016 lijkt deze trend omgeslagen te zijn en zagen we niet eerder zo weinig zee-ijs als op dit moment. Toch begrijpen we het versneld afsmelten van Antarctisch zee-ijs niet goed. De rol van de opwarming van de aarde is bijvoorbeeld onduidelijk, want deze regio warmt minder snel op dan de rest van de wereld. Althans, aan het oppervlak, want de diepere lagen in de Antarctische Oceaan warmen wél sterk op.

Oorzaak: waarschijnlijk speelt de wind een rol

Het vermoeden is dat de wind een rol speelt. De laatste jaren zorgen de winden rond Antarctica ervoor dat zee-ijs meer naar het noorden “wordt geduwd”, waar het warmer is en het ijs dus makkelijk kan smelten. Dit hangt samen met het sterker worden en zuidwaarts opschuiven van de overheersende westenwinden. Deze veranderingen hebben te maken hebben met de sterke afkoeling van de stratosfeer boven Antarctica, de luchtlaag boven 9 kilometer. Zowel de afbraak van ozon op die hoogte als de toename van broeikasgassen spelen een rol in deze afkoeling. Daardoor bestaat er mogelijk toch een (indirecte) link met klimaatverandering.

Gevolg: minder zee-ijs beïnvloedt de hele voedselketen

Zee-ijs is belangrijk voor de productie van plankton in de Antarctische Oceaan. Plankton ligt aan de basis van de voedselketen, zeker in de zomer als het licht is en wel of geen zee-ijs in hoge mate de hoeveelheid plankton bepaalt. Omdat plankton gegeten wordt door krill, en krill weer door grotere dieren zoals pinguïns en walvissen, zullen veranderingen in zee-ijs via het effect op plankton in de hele voedselketen doorwerken. 

Toekomst: verdere afname, maar nog erg onzeker hoe snel

Op de lange termijn zijn klimaatmodellen het erover eens dat het zee-ijs rondom Antarctica verder zal afnemen (net als in het Noordpoolgebied), vooral door de opwarming van de oceaan rondom het Antarctisch continent. Toch is de snelheid van de toekomstige afname onzeker. Het versneld afsmelten van de Antarctische IJskap leidt namelijk tot meer zoet water in de Antarctische Oceaan. Dit zoete water verzamelt zich aan het oppervlak (omdat het lichter is dan zout water) en kan daar makkelijker bevriezen (het vriespunt van zoet water ligt hoger).

Het klimaatsysteem rondom Antarctica is dus zeer complex, en kent grote, langjarige schommelingen. Vele – vaak nog slecht begrepen – processen spelen een rol,

waardoor de mate van afname van het Antarctische zee-ijs onzeker is. Ook zijn daardoor veranderingen die we nu zien soms lastig te duiden.

KNMI-klimaatbericht door Richard Bintanja

Het was maandag lange tijd regenachtig, maar in de middag was het enkele uren droog. Met 5,5 graden was het minder zacht dan we de laatste tijd gewend waren. Er viel 11,6 mm regen.

In de nacht van maandag op dinsdag vielen er buien met hagel. Tegen de ochtend klaarde het op en daalde de temperatuur naar -0,6 om 10.00 uur. Overdag waren er zonnige perioden. Over het etmaal viel 4,2 mm neerslag. Het werd niet warmer dan 3,3 graden. In de avond vroor het al -1,2 graden.

Na een nacht met lichte vorst waren er woensdag zonnige perioden, maar in de loop van de dag kregen we met meer bewolking te maken. Aan het begin van de avond viel een eerste lichte bui. Het werd 5 graden.

In de nacht van woensdag op donderdag vielen er buien. Overdag waren er zonnige perioden. Het werd 5 graden. In de nacht bleef de temperatuur 2 graden boven het vriespunt. In de avond volgden opnieuw winterse buien. Over het etmaal viel 13 mm neerslag.

Er vielen vrijdag een aantal pittige buien, veelal regen, maar ook enige natte sneeuw. Het werd maar 2 graden. Over het etmaal viel 20 mm neerslag.

Zaterdag waren er zonnige perioden en wolkenvelden. Er stond maar weinig wind. Het werd maximaal -0,3 graden.

Het bleef zondag droog. Overdag werd het maar 2 graden.

De weerspreuk van de week:

Geeft januari een sneeuwtapijt,

dan zijn we gauw de winter kwijt!

 

 

 

Week 3 temperatuur (°C)

Minimum   Maximum
Datum 2023 2022   2023 2022
MA 16-01 3.2 1.9   5.5 7.3
DI 17-01 -0.6 4.7   4.3 8.8
WO 18-01 -3.2 1.2   5.0 6.3
DO 19-01 1.6 0.6   5.0 7.1
VR 20-01 0.3 3.3   2.2 6.8
ZA 21-01 -2.0 0.7   1.3 7.3
ZO 22-01 -2.8 5.1   2.1 7.4

Week 3 neerslag (mm)

Datum 2023 2022
MA 16-01 11.6 0.2
DI 17-01 4.2 0.2
WO 18-01 0.2 0.0
DO 19-01 13.0 1.6
VR 20-01 20.4 1.2
ZA 21-01 0.4 0.6
ZO 22-01 0.4 0.0