Weerman Leen de Koning

Weerman Leen de Koning

Nieuwerkerk a/d IJssel

Loading

LICHT WISSELVALLIG

De afgelopen week verliep licht wisselvallig met op woensdag enige lichte regen. Voor de rest van de week bleef het vrijwel droog zonder meetbare neerslag. In het weekend was het droog en vrij aangenaam nazomerweer.

Over een week begint de poolnacht, waarbij exact op de Noordpool de zon niet meer boven de horizon uitkomt. In de weken die volgen breidt de poolnacht zich geleidelijk uit tot het noorden van Scandinavië en andere delen die boven de poolcirkel liggen. Aangezien de zon er in die gevallen niet meer aan te pas komt, kan het grote afkoelen er beginnen. De winter nadert met rasse schreden en de eerste sneeuw is gevallen in Siberië. 

In de loop van september en oktober gebeurt er heel wat in de atmosfeer. Er vindt een omschakeling plaats richting het winterseizoen. Die omschakeling wordt in gang gezet omdat de zon ‘over de evenaar’ gaat en veel meer warmte-energie naar het zuidelijk halfrond zendt. 

Poolgebied onder nul

In de zomermaanden zijn er heel wat streken in de poolregio’s waar de temperatuur boven het vriespunt uitkomt. Noord van de 80e breedtegraad ligt de gemiddelde dagtemperatuur tijdens de hoogzomer net iets boven het vriespunt. In afbeelding twee is dit te zien aan de rode lijn die iets boven de blauwe 0 graden lijn ligt. De gemiddelde etmaaltemperatuur ligt rond 1 of 2 graden boven het vriespunt, maar is inmiddels al fors aan het dalen. 

Met het dalen van de temperatuur kan ook de ijsaangroei weer beginnen. In afbeelding drie zien we het smeltseizoen in beeld gebracht voor het ijs op het noordelijk halfrond. De steilheid van de curve was in juli het hevigst, daarna ging de smelt langzamer en weldra komt de smelt tot staan en vindt de omslag naar ijs aangroei plaats.

We zien de omvang van sneeuw en ijs op de noordelijke breedten. Het ijs is nog langs de Canadese kust aanwezig, terwijl het ijs bij de noordkust van Rusland zo goed als weg is. Alleen een stukje bij de oostzijde van Rusland bevindt zich nog vrij dicht bij het continent. Dat het ijs langs deze zogeheten noordoostelijke doorvaart, grotendeels weg is, heeft ook geleid tot de afvaart van het eerste containerschip dat via die route van Zuidoost-Azië naar Noord-Duitsland vaart. Op de afbeelding is ook te zien dat de eerste sneeuw weer is gevallen in Siberië.

Straalstroom komt geleidelijk op gang

Met de afkoeling van het poolgebied zullen uiteindelijk ook de weersystemen op onze breedtegraad beïnvloed worden. Doordat de zon niet meer instraalt, zal een grote luchtkolom afkoelen. Zowel de onderste 10 kilometers (de troposfeer boven de poolregio) als hogerop in de stratosfeer (de stratosfeer loopt van 10 tot 50 km) gaan in temperatuur dalen. Het gevolg is dat de luchtkolom inkrimpt.

Het kouder en compacter worden van de grote luchtkolom leidt ertoe dat er op 5 tot 10 kilometer hoogte steeds meer lucht van de evenaar richting de Noordpool gaat stromen, afbeelding vijf. De pool zelf wordt niet bereikt, maar rondom de Nederlandse breedtegraad komen die luchtstromingen wel. De draaiing van de aarde zorgt er vervolgens voor dat die luchtdeeltjes van west naar oost gaan bewegen. En voilá, de straalstroom is geboren. 

Kortom: het intreden van de poolnacht, zal over een tijdje de straalstroom meer en meer activeren en meer en meer boven ons land brengen. Het is niet zo dat de straalstroom daar vervolgens vast ligt. Deze is onderhevig aan heel veel schommelingen, luchtstromingen en onderling elkaar beïnvloedende weerfenomenen. De straalstroom kan zelfs ten zuiden van ons terechtkomen. In dat geval duiken we de koude kant in en is fors winterweer mogelijk. 

Bronnen: MeteoGroup, Schneedecke.de, NSIDC

De week begon maandag met een afwisseling van wolken en zonnige momenten. Het bleef droog. Tijdens de zonnige perioden werd het 21 graden.

Er waren dinsdag vrij veel wolkenvelden, maar af en toe brak de zon nog door. Wij bevonden ons in vrij warme lucht en het werd 24 graden.

In de nacht van dinsdag op woensdag was het zacht en bleef de temperatuur boven de 19 graden. Overdag was het bewolkt met af en toe enige lichte regen. De temperatuur daalde tijdelijk naar ruim 14 graden.

Er waren donderdag flinke zonnige perioden. Het bleef droog en het werd bijna 20 graden.

Na een koude nacht waren er vrijdag zonnige perioden en het bleef droog. In de middag tikte de temperatuur even de 21 graden aan.

Zaterdag waren er zonnige perioden na een vrij bewolkt begin bij een matige westelijke wind. In de middag werd het 20 graden. Het bleef droog.

Zondag liep de temperatuur op naar 22 graden. Het bleef droog.

De weerspreuk van de week:

September in een goed humeur,

het weer in de fleur!

 

 

Week 37 temperatuur (°C)

Minimum   Maximum
Datum 2018 2017   2018 2017
MA 10-09 16.2 10.9   22.5 18.7
DI 11-09 15.7 12.9   24.7 17.9
WO 12-09 14.4 11.8   20.6 19.1
DO 13-09 11.2 12.2   19.7 17.9
VR 14-09 8.4 9.8   21.3 14.3
ZA 15-09 13.7 9.8   20.4 17.2
ZO 16-09 11.3 11.0   22.3 13.3

Week 37 neerslag (mm)

Datum 2018 2017
MA 10-09 0.0 0.0
DI 11-09 0.0 11.6
WO 12-09 0.8 6.8
DO 13-09 0.0 14.4
VR 14-09 0.0 17.6
ZA 15-09 0.0 14.0
ZO 16-09 0.0 10.2