HERFSTACHTIG

De afgelopen week begon de 2^e herfstmaand met herfstachtig en af en toe nat weer. September was een zeer zonnige maand, maar de eerste dagen van oktober schitterde de zon juist vaak als grote afwezige. Zondagmiddag brak af en toe de zon door.

Met een gemiddelde temperatuur van 15,2 °C was september warm. Normaal is 14,5°C.

Hoewel de eerste en laatste ruime week van de maand wisselvallig verliepen onder invloed van lagedrukgebieden was de rest van de maand nazomers onder invloed van hogedrukgebieden boven West- en Midden-Europa.

De maand begon wisselvallig onder invloed van storingen die over het Noordzeegebied oostwaarts trokken, de temperaturen lagen rond normaal. Vanaf 10 september kwamen we onder invloed van hogedrukgebieden. De temperaturen lagen eerst rond normaal, maar rond het midden van de maand kregen we in een zuidelijke stroming met lucht uit de Sahara te maken. Op 15 september werd het op veel plaatsen tropisch warm (maximumtemperatuur van 30,0 °C of hoger). Het werd nog nooit sinds het begin van de metingen zo laat in september tropisch warm. In Gilze-Rijen werd met 35,1 °C de hoogste temperatuur van de maand gemeten. Dit was tevens de hoogste temperatuur ergens in Nederland in september sinds 1901. Het oude record, 34,2°C dateert van 4 september 1929 in Maastricht. Na 16 september kwamen we onder invloed van hogedrukgebieden die zich uitstrekten van de Atlantische Oceaan via het Noordzeegebied naar Oost-Europa. Het bleef nazomerweer waarbij het in het zuiden regelmatig 25 °C of nog wat warmer werd. De nachten werden koeler en op 20 september vroor het in Twenthe op 10 cm hoogte 1,3 °C.

 Vanaf 23 september kwamen we onder invloed van lagedrukgebieden die langzaam van de Britse Eilanden naar Midden-Europa trokken. Er kwam een vrij abrupt einde aan het nazomerweer, vanaf 24 september werd het vrijwel nergens meer 20 graden. Op de 25e was het met maxima van een graad of 14 koel. De laagste temperatuur van de maand, 3,1 °C, werd op 26 september in Eelde gemeten.

September telde in de Bilt 16 warme dagen (maximumtemperatuur 20,0°C of hoger), tegen tien normaal. Er waren drie zomerse dagen (maximumtemperatuur 25,0°C of hoger, normaal zijn dat er twee. Op 1 dag werd het tropisch warm, normaal zijn er geen tropische dagen in september. In het zuidoosten waren er plaatselijk zeven zomerse en twee tropische dagen.

Met landelijk gemiddeld een hoeveelheid neerslag van 65 mm tegen 78 mm normaal was september vrij droog. Diverse plaatsen, waaronder de meeste Waddeneilanden en gebieden langs de oostgrens maar ook het midden van Noord-Brabant, waren duidelijk te droog met 40-50 mm, in het zuidwesten en dan vooral Zeeland was het veel natter dan normaal met op een aantal plaatsen meer dan 100 mm neerslag. In Wilhelminadorp viel 147 mm regen.

De neerslag viel vrijwel geheel in de eerste en de laatste week van de maand. Een frontaal systeem zorgde op 3 en 4  september in de noordelijke helft van 10-25 mm neerslag. Daarna waren er vooral in het noorden nog enkele buien. Vanaf de 23e werd het flink nat. Buien brachten op 23 en 24 september in de noordwestelijke helft 10-20 mm regen. Op 25 september trok een actieve storing over het zuidwesten van Nederland. In de avond stond aan de zuidwestkust stond enige tijd een westerstorm met windstoten tot circa 110 km/uur. In het zuidwesten viel in 24 uur tijd 30 tot plaatselijk meer dan 70 mm neerslag. In Wilhelminadorp viel op 25 september 77 mm. Een volgend lagedrukgebied dat over het zuidoosten trok zorgde daar op 26 september voor 20-30 mm.

Het neerslagtekort is nog steeds groot. Landelijk gemiddeld bedraagt het neerslagtekort eind september 208 mm. De verschillen binnen het land zijn echter groot. In het noorden van Noord-Holland, Twente, Gelderland en grote delen van Noord-Brabant, Limburg en Zeeland is het neerslagtekort nog hoog, met op de droogste plaatsen meer dan 300 mm. In een strook van Zuid-Holland via Flevoland naar Drenthe is het neerslagtekort het kleinst, ongeveer 90 mm.

Met gemiddelde over het land 201 uur zon tegen 143 uur normaal was de maand zeer zonnig. Het noordoosten was het minst zonnig, in het zuidoosten scheen de zon het meest, maar de landelijke verschillen waren niet groot: in Hoogeveen scheen de zon met 183 uur het minst, in Beek met 214 uur het meest. De eerste ruime week wisselden vrij zonnige en sombere dagen elkaar af. 3, 8 en 9 september waren dagen met weinig of geen zon. Tijdens de nazomerse periode van 10 tot en met 22 september scheen de zon volop, daarna was het beeld sterk wisselend. In De Bilt scheen de zon 202 uur tegen 138 uur normaal. (bron KNMI)

De week begon maandag met bewolkt en nevelig weer en er viel enige lichte regen. Bij weinig wind liep de temperatuur op naar 15 graden.

Na een bewolkte start waren er dinsdag flinke zonnige perioden en er stond maar weinig wind. Er vielen in de namiddag een paar spatjes. Het werd 19 graden.

In de ochtend viel er woensdag nog enige regen, in de middag bleef het vrijwel droog met enkele opklaringen. Het werd nog 18 graden.

Donderdag was een kille en natte dag. In de ochtend was het nog 15 graden, maar in de loop van de dag daalde in de regen de temperatuur naar 13 graden.

Het bleef vrijdag droog, maar er was veel bewolking. Slechts af en toe brak de zon even door. Het werd ruim 15 graden.

Een groot deel van de dag was het zaterdag regenachtig met een dalende temperatuur. Het werd overdag 14 graden, maar later in de middag was het nog maar 12 graden.

In de ochtend was het zondag nat, maar in de middag bleef het droog en brak af en toe de zon door. Er stond een stevige wind. Het werd 14 graden.

De weerspreuk van de week:

Geeft oktober zonnegoud,

volgt een winter snel en koud!