KILLE EN NATTE ZONDAG

De afgelopen week waren er enkele aangename weerdag, maar vooral opvallend zondag de regen en de lage temperatuur midden op de dag. Er viel zondag ruim 12 mm neerslag in de middag en tijdelijk was het maar 8 graden.

Met een gemiddelde temperatuur van 13,1°C in De Bilt, tegen 10,9 °C normaal, was oktober zeer zacht. De maand komt daarmee op een 6e plaats in de lijst met warmste oktobermaanden.

Wisselvallig begin

De passage van een actief front, met vrij veel wind en (onweers)buien, zorgde voor een onstuimige eerste dag van de maand. Op 2 oktober stabiliseerde het weer op nadering van een hogedrukgebied boven Groot-Brittannië, dat op de 3e boven ons land kwam te liggen. De temperaturen lagen aanvankelijk rond het langjarig gemiddelde.

Warmer, later zonnig en droog

Met het wegtrekken van het hogedrukgebied kwamen we op 4 oktober, aan de zuidoostflank van een lagedrukgebied bij IJsland, in een zuidwestelijke stroming terecht en werd er tijdelijk zachtere lucht aangevoerd. Op de 5e was het in het zuidoosten warm, met middagtemperaturen rond 21°C. Later die dag passeerde het bijbehorende koufront, waarna het een aantal dagen zonnig en grotendeels droog bleef onder invloed van hogedrukgebieden in onze omgeving.

Tijdelijk kouder, wel zonnig en droog

Op 10 oktober passeerde er opnieuw een koufront, gevolgd door een hogedrukgebied. In de polaire (koude) lucht bleven de temperaturen achter met maximumtemperaturen van ca. 15°C. Bij weinig wind koelde het in de nachten flink af, soms tot net boven het vriespunt. In Deelen koelde het op de 11e af tot 0,8°C, de laagste temperatuur van de maand. Aan de grond kwam het in het oosten tot 1 à 2 graden vorst.

Wisselvalliger en zachter

Vanaf 13 oktober kregen we te maken met een (zuid)westelijke stroming onder invloed van lagedrukgebieden boven de Atlantische Oceaan en werd het wisselvallig, met meer bewolking en elke dag regen of buien. In de nacht en ochtend van 14 oktober ontstond er dichte mist. Met een zuid- tot zuidwestenwind werd het geleidelijk zachter, met middagtemperaturen van 15°C in het noordwesten tot 19°C in het zuidoosten.

Rustig en kouder intermezzo

Een hogedrukgebied zorgde rond 19 oktober voor rustig weer met veel zon, al deed de temperatuur wel een stap terug. In de nachten kwam het opnieuw tot dichte mist. In het noorden werd het op de 19e en 20e bij een noordenwind niet warmer dan 13 à 14°C.

Tropische lucht

Vanaf 21 oktober kregen we te maken met een krachtige zuidelijke stroming aan de oostflank van een lagedrukgebied ten zuidwesten van Groot-Brittannië, waarin tropische lucht naar ons land werd gevoerd. Met middagtemperaturen van 18 tot 20°C was het zeer zacht voor de tijd van het jaar. Verder overheerste de bewolking en kwam het af en toe tot regen of enkele (onweers)buien.

Uitzonderlijk warm

Op de 26e bereikte nog warmere lucht onze omgeving en deed de temperatuur er nog een schepje bovenop, met landinwaarts 4 à 5 warme dagen (20°C of meer) op een rij. 28 oktober was de warmste dag met in het zuiden maximumtemperaturen van 24°C. Eindhoven registreerde die dag met 24,6°C de hoogste temperatuur van de maand. De zon scheen regelmatig en het bleef op de meeste plaatsen droog. Na de passage van een koufront werd het op de laatste dag minder zacht.

Zeer droog

Met gemiddeld over het land 38 mm was oktober zeer droog, normaal valt er ongeveer twee keer zoveel neerslag (75 mm). Ook in De Bilt was het zeer droog, met 38 mm tegen 81 mm normaal. Het natst was het deze maand, zoals vaak in de herfst, in het westen en noorden, met plaatselijk meer dan 70 mm. Het droogst was het in het zuiden, met in Volkel slechts 20 mm regen.

Weinig natte dagen, veel droge dagen

De eerste dag van de maand was ook de natste dag. Gemiddeld over het land viel er op 1 oktober 10 mm, in het oosten lokaal 15-20 mm. Ook 13 oktober was vrij nat, met op veel plaatsen 3-8 mm. Op 23 oktober trokken er enkele stevige onweersbuien over het land. Het aantal droge dagen liep uiteen van ca. 12 in het noorden tot ca. 18 in het zuiden. In De Bilt waren het er 15. Een normale oktobermaand telt in De Bilt 10 à 11 droge dagen.

Zeer zonnig

Oktober was zeer zonnig, met gemiddeld over het land 159 uren zon tegen 120 zonuren normaal. Daarmee is het de negende zonnige maand op een rij. Sinds 1901 waren er maar 5 oktobermaanden zonniger. Het zonnigst was het langs de kust, met in Den Helder (De Kooy) 174 uren zon. Het minst zonnig was het in het midden en zuidwesten, met 140 zonuren in Rotterdam.

Nu al zonnigste jaar ooit

In De Bilt scheen de zon 147 uur (normaal is dat 119 uur) waarmee het jaar 2022 voor dit station tot nu toe uitkomt op 2054 zonuren en dat is nu al een record. Met nog twee maanden te gaan zal het oude record van 2045 zonuren uit 2018 dus ruim worden verbroken.

Weinig sombere dagen

Vooral van 6 tot en met 12 oktober was het erg zonnig, met dagelijks gemiddeld zo’n 8 uren zon. Ook de eerste dagen van de maand, 18 en 19 oktober en de laatste dagen van de maand waren zonnig. Sombere dagen waren er nauwelijks, alleen op 5, 13 en 14 oktober kwam het plaatselijk tot een zonloze dag. Ook 17 en 23 oktober verliepen op de meeste plaatsen overwegend grijs. Oktober kende in De Bilt geen sombere dagen, normaal zijn dat er vier.

(Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020

Definitieve versie, De Bilt, 2 november 2022/Adrie Huiskamp

Het was maandag een droge dag met eerst mist, een paar opklaringen, maar later kreeg de bewolking de overhand. Het werd 16 graden.

De wind was dinsdag krachtig tot hard uit het zuiden. Er werd droge lucht aangevoerd en de zon scheen lange tijd volop. In de namiddag nam de bewolking toe en in de avond volgde enige regen. Het werd 16 graden.

In de nacht van dinsdag op woensdag vielen er buien. Overdag bleef het droog en er waren flinke zonnige perioden. Het werd 14 graden.

Donderdag bleef het lange tijd droog, maar de bewolking had de overhand. Later in de middag en vooral in de avond regende het soms stevig door. Het werd 15 graden.

In de nacht naar vrijdag vielen enkele pittige buien met veel neerslag in korte tijd. Overdag was het wisselend bewolkt en bleef het vrijwel droog. Het werd 12 graden. Over het etmaal viel ruim 15 mm regen.

Er waren in de ochtend nog enkele opklaringen, de rest van de dag was het bewolkt met later in de middag enkele druppels, maar geen extra meetbare neerslag. Met 11 graden was het een kille dag.

In de ochtend bleef het zondag nog vrijwel droog, maar in de middag waren er perioden met regen en de temperatuur daalde naar 8,3 graden. Over het etmaal viel ruim 12 mm regen.

De weerspreuk van de week:

Het weer van Leonardusdag (6-11),

blijft tot de Kerstdag!